Audiodeskrypcja filmowa w aplikacjach mobilnych

Osoby z niepełnosprawnością wzroku, jak większość z nas, bardzo lubią chodzić do kina. Z przyjemnością spędzają w ten sposób wolny czas, najczęściej w gronie rodzinnym, z przyjaciółmi czy znajomymi.

Jednak, mimo, że jest to jedna z najpopularniejszych form rozrywki, to w zakresie dostępności rozwija się dopiero od pewnego czasu. Produkcji filmowych dostępnych z audiodeskrypcją jest wciąż bardzo mało. A jeśli są, to jest ona dostarczana w niskiej jakości i najczęściej dopiero po pewnym czasie, kiedy film można zobaczyć w serwisach VOD (ang. video on demand - wideo na żądanie) lub na nośnikach Blu-ray i DVD. A jednak osoby niewidome również chciałyby móc porozmawiać o najnowszych produkcjach filmowych w gronie swoich znajomych, powymieniać się opiniami w świecie wirtualnym lub, tak po prostu, poczuć się pełnowymiarowymi członkami społeczeństwa również w tym zakresie. Żeby to było możliwe, konieczne jest stworzenie audiodeskrypcji do filmu już na pierwszym etapie produkcyjnym i dostarczenie go dla odbiorców w odpowiedniej formie, w momencie premiery w kinach.

W jednym z naszych poprzednich artykułów o audiodeskrypcji, wyjaśniliśmy czym ona jest, jak przebiega cały proces jej przygotowania oraz jak powinna wyglądać dobra współpraca ze wszystkimi stronami tworzącymi opisy dla osób z dysfunkcjami wzroku.

Dostarczenie audiodeskrypcji na wydaniu płytowym lub przez Internet jest stosunkowo proste i wymaga jedynie dodania specjalnie przygotowanej ścieżki audio do filmu, którą użytkownik w zaciszu swojego domu może sam uruchomić. Jednak ciężko jest sobie wyobrazić, że w kinie, gdzie na sali zasiadają zarówno osoby pełnosprawne, jak i niewidome, przez system nagłośnieniowy, przesyłany jest dźwięk z filmu wraz ze ścieżką zawierającą słowne opisy wszystkiego tego co widać na ekranie. Nie powinno to jednak prowadzić do praktycznie całkowitego wykluczania osób z niepełnosprawnością wzroku.

Dlatego w ostatnich kilku latach powstały na polskim rynku dwa bardzo ciekawe rozwiązania, które do tematu audiodeskrypcji na żywo w kinach podchodzą w nieco odmienny sposób.

Aplikacja Kino Dostępne stworzona została przez Fundację Kino Dostępne. Zetknęliśmy się z nią kilka miesięcy temu i zaczęliśmy testować, by sprawdzić jak działa i czym różni się w porównaniu do AudioMovie. Głównym założeniem aplikacji jest również dostarczanie audiodeskrypcji do filmów z poziomu smartfona użytkownika, jednak realizowane jest to w nieco odmienny sposób.

Jak działa Kino Dostępne? Na projekt składa się kilka elementów. Musi oczywiście zostać stworzona dobra audiodeskrypcja filmowa, która przekazywana jest do twórców Kina Dostępnego. Następnie trafia ona do aplikacji mobilnej, którą niewidomy użytkownik musi pobrać na swój telefon. Jak na razie, nie ma niestety możliwości pobrania plików przed seansem. Aby mieć komfort w trakcie filmu i nie przeszkadzać innym osobom w kinie, warto oczywiście mieć własne słuchawki. W tym miejscu warto zaznaczyć, że Kino Dostępne, w porównaniu do AudioMovie, nie wymaga od kina instalacji żadnych dodatkowych urządzeń. Dzięki temu na film, o ile jest on dostępny w aplikacji, możemy iść do dowolnego kina.

Po pobraniu aplikacji na nasz smartfon naszym oczom ukazuje się aplikacja jeszcze prostsza niż AudioMovie. Jest tu dosłownie kilka przycisków. Nie mamy tutaj informacji o konkretnych seansach, tylko listę filmów, do których stworzona została audiodeskrypcja. Wszystko to sprawia, że będąc widzem, sprawdzamy do jakich filmów Kino Dostępne oferuje audiodeskrypcję, a następnie wybieramy dogodne kino i możemy spokojnie się do niego udać. Nie ma tutaj konieczności skanowania kodów z biletu. Po wejściu na salę, w momencie rozpoczęcia wyświetlania filmu na ekranie, w aplikacji klikamy jedynie przycisk "Uruchom audiodeskrypcję" i czekamy aż dostępna ścieżka audio zostanie zsynchronizowana z filmem. Synchronizacja ta odbywa się przy udziale mikrofonów w naszym telefonie i trwa około minuty. To jest jeden z problematycznych aspektów działania tego rozwiązania. Jeśli uruchomimy audiodeskrypcję na początku filmu, jeszcze w trakcie prezentowania logotypów itp. To nie powinniśmy stracić nic z filmu. Jeśli jednak nie zorientujemy się, że film się rozpoczął, tak długi czas synchronizacji może spowodować, że kilka scen z początku nam umknie. Gdy synchronizacja się zakończy, możemy już delektować się filmem.

Aplikacja jest niezwykle prosta, a co za tym idzie miejsc, w których mogły wystąpić problemy dostępnościowe nie ma za wiele. Ogromnym jej plusem jest ciągły rozwój i wsłuchiwanie się w głosy użytkowników, przez co błędy są wykrywane i eliminowane. Dodatkowym atutem aplikacji jest możliwośc oglądania dowolnego filmu we własnym domu, u znajomych czy np. w plenerze.